Psychologiestudent Pili Verbinnen is voorzitter van de het Brussels StudentenGenootschap. Samen met de Association des Cercles Etudiants van de ULB organiseert het BSG jaarlijks de viering van Saint V, die komende maandag weer voor de deur staat. Het thema is dit jaar De mentale gezondheid van studenten, met als slogan ‘"Accrochez-vous", c'est bien - ons financieren is beter’. Pili Verbinnen: “In plaats van oplossingen te bieden, schuift de overheid het probleem voor zich uit.”
Hersenen op sterk water in een bokaal, dat staat op de Saint-V-medaille van dit jaar. Wat houdt dat in?
Dat is het thema van Saint V. De mentale gezondheid van studenten komt steeds meer in het gedrang. Maar in plaats van oplossingen te bieden, schuift de overheid het probleem voor zich uit. Je kunt bepaalde dingen heel lang bewaren in een bokaal met sterk water, maar dat betekent niet dat het goed zal ruiken wanneer je het eruit haalt.
Hoe bereiden de studenten zich voor op Saint V?
Voor de meeste studenten van de kringen is de doop net achter de rug. Nu is er een rustigere periode waarin veel aan de banden binnen de kring wordt gewerkt en mogelijke frustraties uit de doopperiode worden aangepakt. Op die manier kan iedereen met een fijn gevoel genieten van Saint V, een folkloristisch feest waarbij we de Vrijzinnigheid en het Vrij Onderzoek vieren.
Wat is de boodschap van jullie speech op Saint V?
De speech die ik hou met mijn tegenhanger aan de ULB, de voorzitter van ACE, gaat over hoe we terug naar de roots moeten gaan. Saint V is helemaal niet begonnen als viering, maar als protest tegen het toen ondemocratisch bewind van de Université Libre de Bruxelles. Vandaag de dag zijn er in onze wereld veel zaken die niet stroken met onze waarden en normen. Het is dan ook belangrijk dat we onze roots niet verliezen en blijven opkomen voor de wereld waarin wij onze studenten willen loslaten na hun studies.
Théodore Verhaegen streed vooral tegen katholieke tradities en dogma’s. Tegen welke dogma’s en overtuigingen strijden jullie nu?
Ik ben ervan overtuigd dat alles in cycli werkt, zo ook de vooruitgang en tegenstand, waarvoor of tegen wij vechten. Hiermee wil ik zeggen dat, hoewel de afgelopen dertig jaar er heel veel vooruitgang was op vlak van de rechten van de LGBTQIA+ community, er nu ook meer en meer tegenslagen zijn. Daarom ben ik ervan overtuigd dat er nooit een thema niet meer relevant zal zijn om voor op te komen. De prioriteit die je daarbij stelt is het enige dat verandert.
Is St V nog wel tegen de bourgeoisie zoals vroeger?
Ik denk dat het thema ‘De mentale gezondheid van de student’ dat nog net meer aankaart dan de vorige jaren. Als student moet je het goed doen of het signaal krijgen dat studeren niet voor iedereen is. Deze zin verkondigde Françoise Bertieaux (MR), minister van hoger onderwijs. Wat je hiermee bereikt, is dat er studenten afvallen en de staat dus minder kosten. De studenten die afvallen, zijn vooral degene die moeten werken naast hun studies, die moeten bijdragen aan hun gezin, die tijd moeten maken om trauma's te verwerken of die niet met dezelfde studeerethiek zijn opgevoed. Het gevolg is dat universiteiten weer enkel een plek is voor de hogere klassen.
Wat is de grootste lol van Saint V, want het draait uiteindelijk toch om plezier?
In mijn ogen is het leukste aan St V, het intergenerationeel aspect. De nieuwste lading studenten die met hun witte labojassen spelletjes staan te spelen, de huidige togati die trots toekijken, gezellig keuvelend met hun voorgangers en de verassende blikken van geïnteresseerde studenten wanneer ze iemand - in hun ogen heel oud - tegenkomen die hen zoveel meer kan vertellen over de folklore. Dat is voor mij St V.
De geboorte en traditie van Saint V
Elk jaar op 20 november eren de ULB (Université Libre de Bruxelles) en de VUB (Vrije Universiteit Brussel) hun oprichter, Pierre-Théodore Verhaegen, tijdens Saint V Dit feestelijke evenement wordt georganiseerd door het Brussels Studentengenootschap en de Association des Cercles Etudiants, en trekt honderden studenten van zowel de VUB als de ULB. Een eclectische groep studenten, alumni, onderzoekers en professoren van beide vrije universiteiten verzamelt zich op de Brusselse Zavel en trekt vervolgens naar de Beurs. Voor het grote publiek is de kleurrijke optocht het meest opvallende aspect van Saint V, waarbij altijd aandacht wordt besteed aan een politiek of maatschappelijk thema.
De festiviteiten beginnen echter al in de ochtend, met een plechtig gedeelte waarin het bestuur en de overkoepelende studentenverenigingen van de VUB en de ULB niet alleen eer betonen aan Théodore Verhaegen, maar ook aan andere belangrijke humanistische figuren. Ze doen dit door bloemenhuldes en toespraken, ter nagedachtenis aan Brusselse universitaire verzetsstrijders en studenten die hun leven gaven tijdens de wereldoorlogen.
De oorsprong van deze viering gaat terug tot 1888, toen studenten opriepen tot een meer open en minder dogmatische houding van de universitaire autoriteiten. Ze deden dit door een beroep te doen op de antiklerikale en verlichte ideeën van Pierre-Théodore Verhaegen, de grondlegger van de universiteit. Om hun pleidooi kracht bij te zetten, legden ze bloemen op Verhaegens graf. Dit gebaar werd echter bespot in de pers, waarbij de krant Le Patriote de studenten belachelijk maakte door Verhaegen heilig te verklaren. De studenten omarmden deze spotnaam en noemden hun held al snel "St Verhaegen."
In 2019 werd Saint V opgenomen in de lijst van het cultureel immaterieel erfgoed van Brussel, waarmee de historische betekenis en traditie van dit evenement officieel werden erkend. Het blijft een levendige herinnering aan de verbindende waarden van academische vrijheid en humanisme die beide universiteiten koesteren en jaarlijks vieren.
De medailles uit het archief van CAVA vindt u hier.